Anke Dirks, een van onze cursisten, heeft ons een mooi cadeau gegeven: het is een teunisbloem en wel een afstammeling van de teunisbloemen die al bij haar schoonvader in de tuin stonden. Elke avond ging hij ervoor zitten om te kijken hoe ze opengingen. Dat gebeurt op een speciaal tijdstip, zo ongeveer als de zon ondergaat en het afkoelt. Wij zijn nu ook getuige van dit kleine wonder: de knoppen ontvouwen zich in enkele minuten tot prachtig gele bloemen. De volgende dag verwelken ze, maar ‘s avonds gaan weer nieuwe knoppen open. We genieten al wekenlang van dit bijzondere schouwspel.

Een toerist op vakantie in Trier? In het najaar start het traject ‘Romeinse filosofen’. Natuurlijk komen Cicero en Seneca uitvoerig aan de orde, maar we kijken ook naar de Late Oudheid. Voor die periode is Trier belangrijk. Daarvan getuigen nog de grote gebouwen in de stad, zoals de Porta Nigra. In de 4^deeeuw verbleef hier de keizer en zijn imposante hof. De Romeinse filosofie bereikte toen een nieuw hoogtepunt. Gemma en ik vragen ons af waar gefilosofeerd werd. De gedachte gaat uit naar de keizerlijke villa’s in de nabije omgeving. Er is niet veel meer van te zien, maar toch…

“To be or not to be, that is the question”. Hamlet zei het in het drama van Shakespeare (circa 1600), terwijl hij een menselijke schedel bekeek. Hamlet vroeg zich af of het niet beter is om weg te vluchten uit deze wereld en er ‘niet meer te zijn’. Michel Piccoli stelde de vraag opnieuw in ‘La Grande Bouffe’ uit 1973, ditmaal met een hoofd van een rund in zijn hand. Prachtige symboliek. Nee, het is geen ordinaire schandaalfilm over eten en seks, maar een kritische reflectie op de moderne consumptiemaatschappij. Men heeft zich op deze film verkeken. Bovendien, zeer actueel!

Hoe zit het nu met die naam ‘Rubico’? Dit riviertje in Noord-Italië wordt geassocieerd met de Romeinse staatsman Julius Caesar. Toen hij de stroom overstak, sprak hij “alea iacta est” (de teerling is geworpen). Daarmee wilde hij zeggen: het is een grote gok en er is geen weg terug. Zo voelde het ook toen ik 20 jaar geleden besloot om zelfstandig verder te gaan. Ik wilde filosofie op mijn eigen manier onderwijzen, niet vanuit één filosofisch deelgebied, maar vrij en interdisciplinair. Ik heb er nooit spijt van gehad. Waar dit avontuur toe geleid heeft? Kijk in de rubriek ‘Activiteiten verleden’.

Komend najaar start het grote cursustraject ‘Romeinse filosofen’. We lezen dan onder meer Cicero en Seneca, en denken na over hun filosofische inzet. We beginnen met Lucretius’ prachtige leerdicht ‘Over de natuur’. Ik had Gemma Jansen gevraagd voorafgaand een cursus te verzorgen over de leefwereld van de Romeinen. In 2002 promoveerde zij op haar onderzoek in Pompeji. Twintig jaar later gaf zij daarom een cursus over het dagelijks leven in deze Romeinse stad aan de hand van de nieuwste opgravingen en onderzoeken. Deelnemers waren verrast door de hoge kwaliteit van haar inzet en diversiteit aan nieuwe inzichten. Chapeau!

 

Leergierig volgt Antony de Vrught de filosofielessen op Zoom vanaf zijn olijfboomgaard in de Provence (Frankrijk), deels vanwege de werkzaamheden op het landgoed, deels gedwongen door reisbeperkingen. De mede-Zoom-cursisten leren zo veel van hem over de olijfteelt en de voortgang van de oogst. Vaak zijn we jaloers als we hem buiten in de zon zien zitten, terwijl hij de lessen volgt. Voor al zijn Zoom-filosofie-vrienden en -vriendinnen heeft Antony een kleine proeve van de nieuwe oogst gebracht: olie van topkwaliteit. Dit jaar kwam de kerstman dus niet uit het noorden, maar uit het zuiden. Dank je wel Antony!

Het nieuwe studiegidsje is weer klaar! Sef Jaspers legt altijd een exemplaar in de etalage van zijn drogisterij aan de Wyckerbrugstraat in Maastricht. Iedereen kent zijn etalage en we zijn trots dat ons boekje hier ligt. Sef is al vanaf 2005 trouw cursist en reisgenoot op diverse filosofische cultuurreizen. Hij heeft kunstgeschiedenis gestudeerd en zich later ook verdiept in de geschiedenis van de filosofie. In zijn winkel geeft hij aan klanten enthousiast toelichting over onze lezingen en cursussen. Door Sef zijn al veel mensen met ons programma in aanraking gekomen en volgen sindsdien allerlei activiteiten. Dank je wel Sef!

Sinds de uitbraak van de coronapandemie wandelen we elke dag in de parken bij ons huis. Het houdt ons niet alleen in fit, maar het ontspant ook om al het groen te zien. Het Frontenpark ligt op 5 minuten loopafstand. Vol bloemen in de zomer en vaak met schapen die grazen op de ruïnes van de vestingwerken. De muurhagedissen zijn heel bijzonder. Aan het water denken we aan de films van Andrej Tarkovski. Na een uurtje lopen - en soms op een bankje zitten – keren we verfrist weer naar huis en gaan verder met lessen voorbereiden of geven.

We zijn al aardig op weg met het lezen van Plato’s ‘het symposion’. De deelnemers aan het drinkgelag, waaronder Sokrates, houden ieder een betoog over ‘eros’, de liefde. De Duitse schilder Anselm Feuerbach heeft dit gebeuren prachtig weergegeven. Rechts is te zien dat de gespreken aanvankelijk zeer serieus verlopen. Links zien we hoe laat op de avond, tegen het einde van de bijeenkomst, Alkibiades binnenstormt. Hij is dronken en een en al levensdrang en erotische uitstraling. Het gezelschap wordt danig opgeschrikt, maar ook hij schrikt als hij Sokrates ziet. Waarom? Helaas, zo ver zijn we nog niet in de tekst…